THE BASQUE COUNTRY FLYING, A VIEW FROM THE AIR

EUSKAL HERRIA HEGAN 9 kapituluko serie dokumentala da. Zentzumenentzako bidaia ikusgarria, gure lurra airetik zeharkatzen duena, bere esentzia inoiz ikusi ez den bezala erakutsiz. Esperientzia bisuala, leku natural ederrenak, eraikin ikusgarrienak bisitatzen dituena eta bertako biztanleen tradizioak eta Euskal Herriko txoko bakoitzean bizi diren mito eta kondairak historiarekin uztartzen dituena. Musika Euskal Herriaren arimaren funtsezko zatia da hegan, eta narrazioarekin batera, paper nagusi bat jokatzen du kapitulu bakoitzean. Telesailerako konposatutako soinu-banda original bat izango dugu lagun atal bakoitzean, giro aparta sortuz eta emozioak sortuz, eta, aldi berean, gure herrialdeko leku mitiko eta ikusgarrienak bisitatuko ditugu. Paisaia tradizionalenak eta ikonikoenak ez ezik, modernoena ere aterako dugu. Eraikin eta egitura horiek egin dute Euskal Herria bere tradizioak zaintzen dituen herria, baina etorkizunera eta modernitatera begiratzen duena. Atal bakoitzean euskal kantari ezagunen 2 emanaldi izango dira, kantari berriekin, ahots taldeekin, dantzariekin eta abarrekin batera, eta Euskal Herriko kulturaren abesti enblematiko eta adierazgarrienak interpretatuko dituzte. Hori guztia eszenaratze ikusgarri batekin eta “zuntza” jotzeko helburuarekin, paisaien handitasunaren, ondare kulturalaren eta gure herriko musika aberastasunaren arteko fusio ezin hobea sortuz.

BERDEA. BEHIND THE BASQUE GREEN

Mendietako krisiak mende bateko basogintza eredua astintzen ari da. Berdeak paisaia, landaketa eta industria zeharkatzen ditu, egurraren etorkizuna aztertzeko. Jaioterrian bertan, Oihane Ruiz arkitektoak eta Ane Barrutia paisaia-diseinatzaileak egurraren zikloa aztertzen dute, basotik industriaraino, erantzunak bilatuz: nolako basoa utziko diegu etorkizuneko belaunaldiei? Nor ari da biharko basoa gaur definitzen? «Berdea. Tras el verde vasco» filmak EAEko basogintzaren gaur egungo egoeraren erretratu korala eskaintzen du, radiata pinuaren gainbehera, eukaliptoaren hedapena eta lurraren agortzea markatuta. Krisiak astindutako eredu baten aurrean, egurraren sektoreko pertsonaia garrantzitsuek sustraiei, memoriari eta paisaia bizitzeko modu berriak imajinatzeko beharrari buruz hausnartzen dute. Proposamen murgilgarri honek Maite Ruiz de Erentxunen musika originala du, ingurune beretik sortua.

NINGUNA GUERRA

Norbaitek arretaz kiribiltzen du alfonbra bat suntsitutako hotel-gela batean. Horman, zulo erraldoi bat dago, hondatutako hiri baterantz begira. Bagdad da, 2003. urtea. Aste batzuk lehenago, bi mila kazetari Irakera joan dira, Vietnametik hona gizartearen oposizio handiena piztu duen gatazka estaltzera. Nazio Batuen Erakundeak legez kanpokotzat jo duen gerra bat da, eta mundu osoan manifestazio erraldoiak eragin ditu, «Ez Gerrari» oihukatuz. Kazetari horien artean daude Jon Sistiaga kazetaria eta José Couso kameraria. Haien adiskidetasuna bihurtzen da beldurraren, zentsuraren eta bonben aurrean benetako babesleku bakarra. Saddamen erregimenaren zaintza saihesten dute, mehatxuei aurre egiten diete, eta Espainiako hedabideei gatazkaren egia kontatzeko borrokatzen dira, audientziak hautsi dituzten kroniken bidez. Inbasio estatubatuarra hasten denean, Jon eta José dira herrialdea uzten ez duten kazetari gutxietako bi, eta Hotel Palestinan gotortzen dira. Handik, Bagdaden erorketa kontatzen dute, ikuspegi pribilegiatu batetik, baina, aldi berean, ustekabeko helburu bihurtuz. Irakiar erresistentzia eskasak lasai zirudien inbasioa tragedia bihurtzen da, tanke estatubatuar batek hotelean dagoen balkoirantz bere kanoiaren sua zuzentzen duenean, José grabatzen ari den unean. Erasoak horman zulo erraldoi bat uzten du, eta gelan ia gauza bakar bat salbatzen da: Jon eta Josék Bagdaden merkatu batean elkarrekin erositako alfonbra hura.

LA ÚLTIMA LLAMADA

'La última llamada'-k boterearen alde gizatiarrari buruzko lehen pertsonako erretratua eskaintzen du. Herrialdeko bulegorik boteretsuena okupatu dutenen dilema etikoak, emozionalak eta bakardadea erakutsiz. Elkarrizketa intimoak, artxibo pertsonalak eta gertuko senide eta aholkularien adierazpen esklusiboen bidez, Movistar Plus+ jatorrizko telesail dokumental honek Felipe González, José María Aznar, José Luis Rodríguez Zapatero eta Mariano Rajoyren bizipen adierazgarrienak erakusten ditu, La Moncloara iritsi zirenetik bere agintaldietako unerik kritikoenetaraino. Zer sentitzen da guztia alda dezakeen deia jasotzean? Nola bizi daiteke herrialde oso bati eragiten dioten erabaki horiek hartzean?

GAUA

Euskal Herriko mendiak, XVII. mendea. Sorgin ehiza betean, Kattalin, senarrarengandik ihesi, bere baserritik aterako da gauaren erdian. Baso beltzean galduko da eta atzetik segika duen presentzia bat sentituko du. Ihesaldian, hiru emakumerekin topo egingo du. Hauek, erreka ondoan arropa garbitu bitartean, beldurrezko ipuinak eta herriko esamesak kontatzen dizkiote elkarri. Kattalinen harridurarako, bera izango da istorio horien protagonistetako bat.

Tragedium

Zor bat konpondu gabe geratu da, eta hiru gaizkilek hartuko dute bere gain auzia, baina gertatuko dena ez da aterako planifikatu zuten bezala.

MOLD

Egun beldurgarri baten ostean, lizun orban bat aurkitu du Arnauk komunean. Desagerraraztearekin obsesionatuta, espiral paranoiko batean eroriz bideratzen du bere antsietatea. Errealitatea bereizi ezinik, Cristina sakrifikatu du.

THE TRUCE

Reyesek eta Salgadok, Espainian aurkako bandoetan borrokatu ziren bi gaztek, orain Bigarren Mundu Gerran gulag sobietar baten sufrimendua eta itxaropena partekatu behar dute. Elkarbizitza horrek indarrak batzera behartuko ditu, hotzaren, gosearen eta alanbre-hesien artean bizi den izugarrikeriaren aurrean. Beren ideologietatik biluztu beharko dira, uniforme bakoitzaren azpian ezkutatzen den pertsona aurkitzeko.

The shadow of the ombú

Zizurkilgo (Gipuzkoa) bertsolari-saga jatorrizko familia apal batean jaioa 1857 urtean, Pello Mari Otaño ondare garrantzitsua utzi du, bai bertsolaritzaren unibertsoan, bai herri-poesian. Diasporarako emigrazioak, malenkoniak eta identitatearen etengabeko bilaketak markatu zuten bere bizitza. XIX. mendearen amaieran, Euskal Herria nahasten zuten gatazketatik eta ezegonkortasunetik ihesiz, errenazimentu berri baten bila zebiltzan euskaldun askorentzat helmuga komuna zen Argentinar Errepublikara emigratzeko erabakia hartu zuen. Argentinan ogibide askotan aritzen da, eta Rufo Tolosa edo José Hernández bezalako poeta herrikoiak irakurtzen ditu. Buenos Airesen Laurak Bat euskal etxean euskara klaseak ematen hasten da baitaere operarako libreto pare bat idazten du. Otaño argentinarra sentitzen da Europan eta euskalduna Panpan. Ombua panparen zuhaitzaren itzalpean malenkoniatsua, Otañok inspirazioa aurkitzen du zuhaitz hau emigrantearen nostalgiaren sinbolo bihurtuz, euskal etorkinen belaunaldien atsekabea arinduz.

SUNDAYS

'Igandeak’, Ainara (Blanca Soroa) 17 urteko gazte idealista eta bikainaren istorioa kontatzen du. Edo, behintzat, hori espero du zure familiak. Hala ere, neska gazteak Jainkoarengandik gero eta hurbilago sentitzen dela eta klausurako mojaren bizitza besarkatzeko prest dagoela adierazi du. Albisteak ustekabean harrapatzen du familia osoa, amildegi bat eta suzko froga bat guztiontzat eraginez.